Gjykata Supreme shfuqizon dispozitat e ZRRE-së; mbrojtje për konsumatorët e energjisë
Kolegji i Gjykatës Supreme ka pranuar si të themeltë kërkesëpadinë e OEK-së ndaj ZRRE-së. Janë shpallur të paligjshme dhe janë shfuqizuar dispozitat e udhëzueseve që ndikojnë në ndarjen e konsumatorëve mes furnizimit universal dhe tregut të lirë. Ky vendim synon qartësimin e sigurisë juridike, ruajtjen e parimit të trajtimit të barabartë, përputhjen me detyrimet ndërkombëtare.
Gjykata ka shpallur të paligjshëm nenin 8 të Udhëzuesit për Liberalizimin e Tregut të Energjisë Elektrike, dt. 18 janar 2017; po ashtu ka shfuqizuar nenin 2 të Udhëzuesit për Ndryshimin dhe Plotësimin e Udhëzuesit të mësipërm. Arsyetimi kryesor i kolegjit bazohet në mospërputhjet ndërmjet dispozitave ligjore dhe dispozitave nënligjore normative, që kanë krijuar pasiguri për konsumatorët.
Gjykata ka theksuar nevojën për harmonizim të legjislacionit, referuar statusit të Kosovës si palë nënshkruese e Traktatit të Komunitetit të Energjisë, duke marrë përsipër zbatimin e acquis communautaire, përfshirë direktivat e Bashkimit Evropian për energji. Për më tepër, kolegji ka vlerësuar se interpretimi i parimit actus consumatus nuk mund të përdoret për të përjashtuar kontrolle gjyqësore mbi aktet nënligjore që prodhojnë efekte faktike e juridike.
"Mospërputhjet e dispozitave kanë krijuar një situatë të pasigurt juridike e ekonomike, që kërkon interpretim të unifikuar të normave dhe mbrojtje të parimit të sigurisë juridike për konsumatorët e energjisë elektrike."
Ky vendim ka pasoja të drejtpërdrejta për: autoritetet rregullative, ofruesit e shërbimit, konsumatorët e furnizimit universal; gjithashtu për bizneset që operojnë si konsumatorë tregtar. Në terma praktikë, shfuqizimi i dispozitave do të kërkojë rivlerësim të kriterit që përcakton se cilët konsumatorë duhet të mbeten nën furnizim universal dhe cilët duhet të kalojnë në tregun e lirë.
Gjykata ka interpretuar dispozitat në harmoni me Ligjin Nr. 05/L-084 për Energjinë Elektrike, nene 3 e 37, në raport me Direktivën 2009/72/CE. Arsyetimi i kolegjit tregoi se dispozitat e kontestuara nuk plotësojnë kriteret e hapjes efektive të tregut, duke shkaktuar mungesë të parashikueshmërisë.
Konsumatorët e familjeve, bizneset e vogla, operatorët ekonomikë do të kenë përfitime nga qartësimi i statusit të furnizimit; sfida mund të lindë për ato subjekte që deri më sot janë trajtuar në mënyrë ambigue. Autoritetet duhet të nxjerrin udhëzime të reja, transparentë e të parashikueshme.
- ZRRE: Rivlerësim i udhëzuesve, përputhje me legjislacionin bazë.
- Ministria për Energji: Hartim i plan veprimit për harmonizim legjislativ.
- OEK, konsumatorë: Monitorim i zbatimit, kërkesë për udhëzime zyrtare të qarta.
- Avokatë e konsulencë rregullatore: Përgaditje e kontratave, procesesh administrative në dritën e vendimit.
Përmbledhtazi, vendimi i datës 17 nëntor 2025 synon të rivendosë sigurinë juridike në tregun e energjisë elektrike, duke i dhënë përparësi mbrojtjes së konsumatorit e parashikueshmërisë rregullatore.
