Kompensimi i Tokës për Pronarët – Çmimi dhe Trajtimi Tatimor
Sipas nenit 47 të Ligjit Nr. 03/L-222, kur bëhet kompensimi përmes këmbimit (p.sh. dhënia e banesave në këmbim të tokës), çmimi që përdoret për tatim është çmimi i tregut, jo kostoja ndërtimore. Ky çmim duhet të reflektojë vlerën reale në treg në momentin e transaksionit.
Po, ky është një transaksion këmbimi, i cili trajtohet për qëllime tatimore njëjtë sikur të ishte shitje me para në dorë. Pra, duhet të lëshohet faturë tatimore me çmim tregu dhe të evidentohen të ardhurat në kontabilitet.
E ardhura nga këmbimi njihet në momentin kur ndodh këmbimi, pra kur prona apo banesa i kalohet pronarit të tokës. Vlera e njohur është ajo e tregut, jo kostoja e ndërtimit.
Nëse vlera në faturën tatimore është më e ulët se tregu, Administrata Tatimore mund ta rregullojë atë për të reflektuar çmimin e tregut. Kjo konsiderohet nën-deklarim dhe mund të sjellë gjoba apo tatime shtesë.
Këto dispozita bazohen në:
- Neni 47 i Ligjit Nr. 03/L-222 – për trajtimin e këmbimeve si shitje me çmim tregu;
- Neni 16, paragrafi 9 i UA Nr. 01/2016 – për njohjen e të ardhurës në kontrata ndërtimore;
- Neni 2.1 i Ligjit për ATK – për detyrimin për lëshim të faturave tatimore.